for Dummies Türkiye, bir Nobel Yaşam markasıdır.
Yedi çiftten birinin çocuk sahibi olmakta zorlandığı tahmin edilmektedir. Çiftlere çocuk sahibi olmakta yardımcı olmak için üreme teknolojilerine milyonlarca dolar para harcanmakta fakat buna karşılık bir kadının beslenmesi vücudundaki üreme dâhil birçok sistemi etkilemesine rağmen doğurganlıkta beslenmenin rolü konusuna çok az önem verilmektedir.
Şunu doğru belirteyim ki hiçbir gıda sizi o gıdayı yediğinizde doğurgan bir tanrıçaya çevirmez. Beslenme ve doğurganlık gelişmekte olan bir alan ve bu konuda düzenli araştırmalar yapılmaktadır. Aşağıdaki başlıklar doğurganlığı etkileyen bazı besinlerin altını çizmekte ve neden günlük kötü alışkanlıklarınızın (bir fincan kahve ya da bir bardak Merlot gibi) hamile kalma şansınızı neden azalttığını anlatmaktadır.
Eğer 6-12 ay süresince hamile kalmaya çalıştınız ve başarısız olduysanız doktorunuzu aramayı isteyebilirsiniz. Eğer 35 yaşın üzerindeyseniz ya da hamile kalmanızı zorlaştıracak başka sebepler varsa 6 ay dolmadan doktorunuza görününüz.
Doğurganlığınızı etkileyebilecek gıdalar
Siz (ben ve diğer herkes) vücudunun enerji üretmesi ve organlarının çalışması için gıdalara ihtiyaç duyar. Üreme sisteminiz de etkili çalışabilmek için vücudunuzda iyi beslenmeye ihtiyaç duyan birçok sistemden biridir.
Maalesef beslenmenin doğurganlık üzerine etkisiyle ilgili fazla çalışma yapılmadı fakat Harvard Tıp Fakültesindeki araştırmacılar diyet ve ovulasyon arasında birkaç bağlantı buldular. Eğer hamile kalmaya çalışıyorsanız aşağıda kadınların karşılaştığı en yaygın fertilite problemi olan düzgün yumurtlayamama sorununu dikkate alarak önem sırasına koyduğum besinlere dikkat edin:
✓ Karbonhidratlar: Eğer çok fazla rafine edilmiş karbonhidrat (şekerli ve beyaz un bazlı gıdalar) yerseniz vücudunuzun enerji kaynağı olan karbonhidratlar, glikoz ve insülin seviyelerinizi çok yükseğe çıkarabilir. Dolayısıyla glikoz ve insulin seviyelerinin aniden yükselmesi ovulasyon için gerekli hormonları olumsuz etkileyebilir ve doğurganlığı azaltabilir. Besin değeri yüksek karbonhidrat içeren ve glikozun (kan şekeri) yavaş salınımını sağlayan yiyecekleri tercih edin. Mümkün olduğunca tam tahıllı gıdalara yönelin ve tüm meyve ve sebzelerle doymaya çalışın.
✓ Protein: Hayvansal kaynaklı proteini çok tüketen kadınlar bitkisel kaynaklı proteinleri daha fazla tüketenlere kıyasla yumurtlama bozukluğuna bağlı döllenme problemiyle daha sık karşılaşırlar. Kırmızı et, tavuk ve hindinin doğurganlık üzerinde negatif bir etkisi varken balık ve yumurtanın hiçbir etkisi yoktur. Vejetaryen olmanız gerektiğini söylemiyorum. Basitçe, 25 gram bitkisel proteini her gün 25 gram hayvansal proteinle değiştirebilirsiniz. Bunu yapmak düzenli yumurtlayamamaya bağlı hamile kalamama sorununu yüzde 50 azaltacaktır.
✓ Yağlar: Son çalışmalar insanların yediği yağ türünün doğurganlıkla bağlantısını kanıtladı. Diyetinizde ne kadar çok trans yağ olursa ovulasyon problemine bağlı hamile kalamama riski bir o kadar artar. Bu yüzden trans yağ alımınızı olabildiğince minimuma indirin ve doymuş yağ alımınızı kısıtlayın. Tekil doymamış yağ ve çoğul doymamış yağ alımınızı arttırın çünkü bu yağların doğurganlık üzerinde olumlu etkileri var.
✓ Süt Ürünleri: Eğer yağı alınmış ya da yağsız ürünleri kullanmayı tercih ediyorsanız hamile kalmaya çalışırken en azından birkaç ay yağ oranı yüksek olanlarıyla değiştirebilirsiniz. 2007 Hemşirelerin Sağlığı çalışması gösterdi ki az yağlı süt ürünleri tüketen kadınlar çok yağlı süt ürünleri tüketenlere göre hamile kalmada daha fazla problem yaşıyorlar. Neden?
Yağ oranı yüksek süt ürünleri çok fazla hormon içeriğine sahiptir ve bu da doğurganlığa yardımcı olabilir.
✓ Folat/folik asit: Ekstra folat (gıda formunda) ya da folik asit (besin takviyelerinde ve takviye edilmiş gıdalarda bulunan formu) bir kadının sağlıklı hamile kalma şansını arttırır. Folat hamile kalma sırasında yüksek oranda meydana gelen DNA yapımına yardımcı olur. Hamileliğinizden önce ve hamileliğiniz süresince günde 400-800 mcg içeren takviye alın ya da gıda tüketin.
✓ Demir: Son araştırmalar göstermiştir ki çok hafif bir demir eksikliği dahi ovulasyonu etkilemekte. Demir aynı zamanda DNA üretiminde ve kırmızı kan hücrelerinin içindeki hemoglobinin bir parçası olarak oksijen taşımada rol oynar.
Eğer önceki bölümde tavsiye edilen beslenme değişikliklerini yaparsanız doğurganlığınız artabilir ya da artmayabilir. Kapsamlı ve size özel bir doğurganlık geliştirici plan yapmak için doktorunuzla danışın.
Alkol ve kafein meselesi
Alkol ve doğurganlık arasındaki ilişki oldukça tartışmalıdır. Aşırı alkol tüketimi hayatın hiçbir aşamasında iyi değildir fakat hamile kalmaya çalışırken arada sırada bir içki (ya da her gün 1 kadeh) tolere edilebilir mi? Araştırmalar ikiye ayrılmış durumdadır. Bazı araştırmalar, kararında dahi içenlerin hamile kalmasının daha uzun sürdüğünü gösterirken diğer çalışmalar, içmekle hamile kalınan süre arasında hiçbir bağlantı göstermiyorlar. Buna rağmen the March of Dimes ve Hastalıklar Kontrol Etme ve Önleme Merkezi hamile kalmaya çalışırken alkolden tamamen uzak durulmasını tavsiye ediyor. (Hamilelik ve alkol konusu istediği kadar tartışılsın hamile kaldığınızda içki içmemeniz gerektiği çok açık.)
Eğer alkolün doğurganlığa etkisiyle ilgili araştırmaların göreceli olduğunu düşünüyorsanız kafein ile ilgili olan araştırmaları dikkate alın. Doğrudan bir cevap almanızla ilgili problemin bir kısmı şuradan kaynaklanıyor ki genetik özelliklerine ve adet döngüsünün neresinde olduklarına bağlı olarak kadınlar kahveyi farklı metabolize ediyorlar. Sonuç olarak, kafein bazı kadınlarda diğerlerine oranla daha fazla etki gösterebilir. Güvende olmak için hem hamile kalmaya çalışırken hem de hamilelik boyunca kafein tüketiminizi günlük 200 mg ya da aşağısına çekin.
